Kur'ân'da Duâ

"Ey
Resûl-i Ekremim! Benim kullarım "Rabbi-miz uzakta mıdır, yakında
mıdır?" diyerek sana beni sordukları zaman sen onlara cevap ver ki: Ben
onlara pek yakınımdır. Bana duâ eden kulumun duasını kabul ederim. Duâ
ettiğinde benden duâlarının kabulünü istesinler. Ve bana îman etsinler.
Umulur ki onlar îmanları ve duâları sebebiyle doğru yola vâsıl olurlar
ve irşâd olunurlar. "(Bakara Sûresi, 186)
Fahr-i Râzî, Kâzı Beyzâyi ve Hâzin'in beyânlarına göre ashâb-ı kiramdan
bazı kimselerin: "Ya Re-sûlallah! Rabbimiz bize yakîn ise hafif sesle
yahud gizlice duâ edelim. Eğer uzak ise yüksek sesle duâ edelim"
demeleri üzerine bu âyet-i celîlenin nâzil olduğu mervîdir.

Başka bir rivâyette ise yahûdilerin: "Yâ Muhammed -sallallahu aleyhi ve
sellem-! Sen yer ile gök arasını pek uzak haber veriyorsun. Rabbimiz
duâmızı nasıl işidir?" demeleri üzerine nâzil olduğu mervîdir. Bu
sebeb-i nûzullere göre âyetin ma'nası şöyle olur:

"Ey Resûlüm! Benim kullarım sana benim evsâfımdan suâl edip Rabbimizin
lutfu bize yakın mı? Duâmızı gizlice kendi içimizde mi yapalım? Yoksa
uzakta mı? Duamızı yüksek sadâ ile yapalım? dediklerinde: "Sen onlara
Benim tarafımdan cevâb ver. Ben onların gizli duâlarını işitirim. Zira
Benim ilmim onlara pek yakındır. Binâenaleyh onların işlerini bilip
sözlerini işiterek hallerine muttali' olduğumdan duâ eden kimsenin
duâsı ihlâs üzere olursa icâbet ederim. Şu hâlde onlar benden icâbet
talep etsinler. Ben de onlara icâbet ederim. Senin vâsıtan ile onları
îmana davet etdiğimde derhal îman etsinler. Zîra ben onların duâlarına
icabet edince onların da benim da'-vetime icabet ve emrime itaat
etmeleri vâcibdir ve onlar davetime icabetle doğru yolu muhakkak
bulurlar."