Çankırı Termal Kaynakları

Termal Kaynakları
Çavundur Kaplıca Tesisleri
Çavundur Termal Kaynağı:
Kurşunlu İlçesi Çavundur Beldesi’nde bulunan termal kaynaktan 54 °C
sıcaklıkta 47 litre/saniye su çıkmaktadır. Belde'ye ve Gerede-Samsun (E
80) Devlet Karayolu'na 1.5 Kurşunlu'ya 9 Çankırı'ya ise 90 km. mesafede
olan kaynak çevresinde Belde Belediyesi ta*rafından işletilen iki adet
açık havuz ile 100 yataklı bir konaklama ünitesi ve 20 yataklı özel bir
pansiyon bulunmaktadır. Yol su elektrik ve telefonu bulunan termal
kaynağın hemen yakınından Çankırı-Zonguldak Demiryolu geçmekte ve aynı
yerde yolcu trenleri durmaktadır.
Termal suyun fiziki ve kimyevi analizleri SSYB Hıfzısıhha Merkezi
Başkanlığı laboratuarlarında yapılmış olup tıbbi değeri ile ilgili
olarak Valiliğimizin başvurusu üzerine İstanbul Üniversitesi Tıbbi
Ekoloji ve Hidro-Klimatoloji Araştırma ve Uygulama Merkezi tarafından
22.05.1990 tarih ve 97/90 sayılı aşağıdaki rapor düzenlenmiştir.
“Göndermiş olduğunuz Sağlık Bakanlığı Çevre Sağlığı Müdürlüğünce
düzenlenen Çankırı Atkaracalar (Kurşunlu) İlçesi Çavundur Köyü (Beldesi)
Kaplıca Maden Suyuna ait fiziksel ve kimyasal analiz sonuçları
Araştırma Merkezimizce değerlendirilmiştir.
Kurşunlu-Çavundur İl Özel İdaresi Kaplıca Tesisleri
Raporun içeriğine göre kaplıca suyu sodyum bikarbonatlı hipertermal
hipotonik bir özel*lik taşımaktadır. Maden suyunun bizden talep edilen
tıbbi yönden değerlendirilmesi ise şöyledir;

" Doğal sıcaklığı nedeniyle tüm ağrılı hastalarda kullanılabilmesi söz
konusudur. Ancak uygulamaların banyo ve hareketsiz uygulamalı türleri
için 37-38 °C'a kadar hareketli havuzlar için 27-28 °C'a kadar
soğutulması gerekmektedir. Bu suretle her türlü romatizmal hastalıkların
kronik dönemleri ameliyat ve travma sekellerinde yararlı olacaktır.
Alkalik özelliğine bağlı olarak içme kürleri şeklinde değerlendirilmesi
halinde karaciğer safrakesesi ve safra yolları yetmezliklerinde
kullanılabilecektir. Sarılık sonrası bozulan karaciğer fonksiyon
testlerinin düzeltilmesi amacı ile pankreasla ilgili kronik
hastalıklarda Diabetes Mellitus ve Gut hastalığında yararlı olabilir.
Kronik mide ve bağırsak iltihapları böbrek ve idrar yolları kronik
iltihaplarında böbrek taşı oluşumunu engellemek için içme kürleri
şeklinde değerlendirilebilir. Ancak içme kürleri için suyun sıcaklığının
genellikle 20 ila 30 °C soğutulması gereklidir.
Su sodyum iyonu içerdiğinden dolayı üst solunum yolları ve akciğerin
allerji ve kronik iltihaplarında inhalasyon-aerosol tedavisi olarak
değerlendirilebilir.
Bu endikasyonlar göz önüne alınarak çizilecek projede Tıbbi Ekoloji ve
Hidro-Klimatoloji Araştırma ve Uygulama Merkezimizin danışmanlığının
yararlı olacağı kanısını saygıyla arz ederim."

Prof.Dr.Nurten ÖZER
Merkez Müdürü

Belediyeye ait iki havuz ve konaklama tesisi de hizmete açıktır. Termal
kaynaktan yararlanmak maksadıyla yapımına İl Özel İdaresince başlanan
iki yıldızlı otel ve kür merkezinin inşaatı devam etmekte olup hamam
bölümü kadın ve erkeklere günübirlik olarak hizmet vermektedir.

Diğer Termal Kaynakları :

Acısu:
Kurşunlu İlçesi'nin 5 km. kuzeybatısında Hacımuslu Köyü yakınlarında
olan Acısu İçmesi geniş bir çayırlığın çeşitli yerlerinden
kaynamaktadır. Bir bataklık oluşturan kaynaklar*dan toplam olarak
saniyede 0.4 litre su çıkmaktadır. Sıcaklığı 15 °C olan Acısu İçmesi
tuzlu bi*karbonatlı karbogazoz demirli ve alkalik bir maden suyudur.
Mide bağırsak karaciğer safrakesesi pankreas hastalıklarında yararlı
etkisi olan su kanda yedek alkaliyi yükseltir asit—baz dengesini
düzenler safra yollarında safra akımını artırıcı bir etki yapar ve safra
bileşimini değiştirir. Sarılık hastalığı sonrasında kanda birikmiş
bulunan safra pignentlerinin temizlenmesini de kolaylaştıran bu maden
suyunun karaciğerin bozu*lan fonksiyonlarını düzeltici tesiri vardır.
Şıhlar Nezle (Nuzla) Suyu:
Korgun İlçesi'ne bağlı Şıhlar (Karatepe) Köyü yakınlarındaki bir dere
yatağının kenarındadır. Korgun'a 8 Merkez İlçe'ye 26 km. mesafede
bulunan maden suyuna Çankırı-Ilgaz Karayolunun 23. km.'sinden ayrılan 3
km.'lik stabilize bir yolla ulaşılır. 12 0°C sıcaklığındaki suyun
betonla çevrili bir çeşmesi bulunmaktadır. Soğuk alkalik ve toprak
alkalik bikarbonatlı karbogazoz bir içme suyu olan Şıhlar Nezle Suyu
İçme kürleri ile değerlendirilmektedir.
Bozan Hamamı:
Ilgaz İlçesi'nin 5 km. kuzeybatısında Aşağı ve Yukarı Bozan köyleri
ara*sındaki bu maden suyu üstü açık çevresi kapalı iki ayrı havuzdan
oluşmaktadır. Hamam olarak ni*telendirilmesinin sebebi banyo olarak da
kullanılması olan suyun sıcaklığı 16 °C debisi ise 0.5 litre/saniyedir.
Alkalik ve toprak alkalik karbogazoz demir ve arsenikli bikarbonatlı bir
su olan Bozan Hamamı banyo uygulamalarında cilt hastalıklarına içmece
olarak ise sindirim sistemi rahatsızlıklarına iyi gelmektedir.

Kükürt Köyü Kaynağı:
Atkaracalar ilçesinin 14 km. kuzeyindeki Kükürt Köyü'nde bulunan
kaynaktan 19 °C sıcaklığında saniyede 0.5 litre su çıkmaktadır. Alkalik
ve toprak alkalik karbo*gazoz özellikte olan maden suyunun yaydığı
serbest kükürtlü hidrojen kokusu bir kilometre mesafeden
hissedilebilmektedir. Kükürt Köyü Kaynaklarının sindirim sistemi
rahatsızlıklarını iyileş*tirici etkisi vardır.
Hışıldayık İçmesi: Kurşunlu İlçesi'ne 30 km. mesafede bulunan Melan
(Soğanlı) Çayı kıyısında kayaların arasında iki yerden çıkan maden suyu
başıboş olarak dereye akmaktadır. Sıcak*lığı ortalama 18 °C olan su bol
miktarda gazlı alkalik ve toprak alkalik bikarbonatlıdır. Sin*dirim
sistemi ve karaciğer rahatsızlıklarında yararları görülmektedir.
Bayramören (Melan) İçmesi:
Kurşunlu İlçesi'ne 20 km. mesafedeki maden suyu bir yamaçtan
çıkmaktadır. Sıcaklığı 18 °C olan suyun debisi ise 0.1 litre/saniyedir.
Karbondioksit oranı olduk*ça yüksek alkalik ve toprak alkalik
bikarbonatlı olan maden suyu sülfat iyonu da içermesi sebebiyle acı
bikarbonatlı sular grubuna da girmektedir. Bayramören İçmesi'nden mide
karaciğer safrakesesi ve bağırsak rahatsızlıklarında yararlanılmaktadır.
Yukarıda sayılanların dışında Şabanözü İlçesi'nde; akciğer safra kesesi
idrar yolları romatizma kırıklar mide ile böbrek taşı rahatsızlıklarına
kullanılan Dede (Çapar) Maden Suyu cilt hastalıklarına kullanılan
Karakoçaş Ilıcası Orta Ilçesi'nde; cilt hastalıklarına kullanılan
Derebayındır Köyü Hışıldağı ve Maden Suyu şifalı su olarak bilinen Kısaç
ve Buğuören Maden Sula*rı Ilgaz İlçesi'nde; romatizma ve cilt
rahatsızlıklarına kullanılan Ödemiş Kaynarcı Suyu cilt hastalıklarına
(uyuz) kullanılan Bozatlı Suyu mide şişkinliklerinde kullanılan Yalaycık
Maden Suyu Korgun İlçesi'nde; şifalı su olarak bilinen Ildızım İçmesi
Yapraklı İlçesi'nde; şifalı su olarak bilinen Şahçuvaz Ilıcası ve
doktorlarca böbrek taşı düşürmede önerilen Kullar Maden Suyu gibi içmece
ve termal kaynaklar bulunmaktadır.

Maden Suları
Çankırı ili sağlık suları bakımından oldukça zengin bir çeşitlilik
arzeder. Ancak kapsamlı bir çalışmaya konu olmayan maden sularımızın bir
kısmı halihazır durum itibariyle ekonomik görünmemekte ekonomik
görülenlerin çoğunluğunda ise herhangi bir tesis bulunmamaktadır.
Halkımız Çavundur dışındaki kaplıca ve içmecelerden ilkel
diyebileceğimiz şekilde yararlanmaktadır.Aşağıda İlimizde bulunan termal
kaynak ve içmecelerden önemli görülenler hakkında bilgiler verilmiştir.
Kazancı Maden Suyu:
Ilgaz-Kastamonu Devlet Karayolu'nun 12. km.'sindeki Kazancı Köyünün
batısındaki bir çayırlıktan kaynamakta olan maden suyu büyük bir tabii
havuzda biriktikten sonra çayırda dağılmaktadır. Sıcaklığı ortalama
olarak 15 °C debisi ise 5 litre/saniye olan maden suyunun litresinde 1
gr.'ın üzerinde karbondioksit bulunmaktadır. Alkalik ve toprak alkalik
demirli bikarbonatlı olan su karaciğer safra kesesi pankreas mide ve
bağırsak hastalıklarında olumlu sonuçlar vermektedir.
Ilısılık Maden Suyu:
Ilgaz ilçesi'nin güneydoğusunda ilçeye 16 km. mesafedeki Ilısılık
Köyü'nde bulunan kaynaktan 22.5 °C sıcaklığında saniyede 0.05 litre su
çıkmaktadır. Ekonomik değeri sınırlı olan su karbondioksitli alkalik ve
toprak alkalik bikarbonatlıdır. İçme kürleri ile yararlanıldığı gibi
banyo uygulamalarından da olumlu neticeler alındığı söylenilmektedir.
Mide karaciğer bağırsak safrakesesi rahatsızlıklarına iyi geldiği
bilinmektedir.